Noord-Brabant bereikt in 2016 de grens van 2,5 miljoen inwoners. De provincie, Erfgoed Brabant en het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC) presenteren een interactieve tijdlijn met bijzondere gebeurtenissen rondom de Brabantse bevolking in de afgelopen eeuw.

Iedere week vindt u op onze website een kort verhaal over de bevolking in Brabant vanaf 1900. U kunt lezen hoe het was om in Brabant te wonen en welke belangrijke inwoners een bepalende rol hebben gehad.

1900-1910 Boerenbevolking
Noord-Brabant rond 1900. De provincie telt ruim een half miljoen inwoners. De meerderheid daarvan woont op het platteland, 20% zelfs in buurtschapjes van minder dan 500 inwoners; kleine gemeenschappen waar iedereen elkaar kent.
Noord-Brabant is dan nog overwegend agrarisch. Het boerenbedrijf is kleinschalig, vooral op de zandgronden zijn er veel keuterboertjes met een geit of varken als grootste bezit. De scholingsgraad van de kleine boeren is laag, de armoede groot. Brabant heeft in die tijd met Drenthe de meeste eenkamerwoningen, een flatteuze benaming voor een bouwsel dat maar uit één ruimte bestaat. De gemiddelde levensverwachting van de Brabander bij geboorte bedraagt slechts 45 jaar. De kindersterfte is de hoogste van Nederland: een op de vijf kinderen overlijdt in het eerste levensjaar. Het leven is hard en kort.
Het is pater Van den Elsen, prior van de abdij van Berne in Heeswijk, die zich het lot aantrekt van de Brabantse boeren. Hij roept ze op zich te verenigen in de Noord-Brabantse Christelijke Boerenbond die in 1896 wordt opgericht. Vier jaar later, in 1900, heeft deze belangenorganisatie al ruim 100 lokale afdelingen. Binnen de kortste keren is er geen Brabantse gemeente meer zonder eigen boerenbond. Van den Elsen propageert met veel succes de coöperatieve gedachte: gezamenlijk je veevoer en je kunstmest inkopen (CHV), gezamenlijk je melk verwerken in coöperatieve zuivelfabriekjes (Campina), je gezamenlijk verzekeren (daaruit is Interpolis ontstaan) en natuurlijk ook een eigen bank, de Boeren leenbank (de huidige Rabobank).
Niet langer ieder voor zich, maar gezamenlijk sterk. Daarvoor heeft Van den Elsen de grondslag gelegd. En die coöperatieve gedachte heeft het aanzien van het arme agrarische Brabant ingrijpend veranderd. Nergens was de boerenstand zo goed en ook zo goed katholiek georganiseerd als in Noord-Brabant. De armoede werd gaandeweg ingewisseld voor beginnende welvaart.

Bron: Noord-Brabant.maps.arcgis