Noord-Brabant bereikt in 2016 de grens van 2,5 miljoen inwoners. De provincie, Erfgoed Brabant en het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC) presenteren een interactieve tijdlijn met bijzondere gebeurtenissen rondom de Brabantse bevolking in de afgelopen eeuw.
Iedere week vindt u op onze website een kort verhaal over de bevolking in Brabant vanaf 1900. U kunt lezen hoe het was om in Brabant te wonen en welke belangrijke inwoners een bepalende rol hebben gehad.
1920-1930 Industrialisatie
Van een kleine stip op de kaart verandert Eindhoven in 1920 in een indrukwekkend agglomeraat in Noord-Brabant. De omliggende dorpen Strijp, Gestel, Stratum, Tongelre en Woensel voegen zich bij Eindhoven, waardoor het tot dan toe onbeduidende handelsstadje in één keer groeit van krap 6.500 naar 40.000 inwoners. De samenvoeging heeft meerdere redenen, één daarvan is de komst van lampenfabriek Philips. Naast de productie van textiel, sigaren, schoenen en leer staat Brabant voortaan bekend om elektrotechnische industrie.
De belangrijkste reden waarom Gerard Philips Eindhoven kiest als plaats van vestiging voor zijn lampenfabriek is het grote aanbod laagopgeleide en goedkope arbeidskrachten. Als Philips – mede door de komst van broer Anton – na 1920 een enorme groeispurt maakt, komen arbeiders van steeds verder: Drenthe en Groningen, België, Oostenrijk en zelfs Tsjechië. Het zijn vaak armlastige gezinnen, op zoek naar werk. Philips heeft graag deze vaak eenvoudige krachten, die je net zo eenvoudig kunt ontslaan als aannemen.
Om iedereen te kunnen huisvesten, wordt ‘Philipsdorp” uit de grond gestampt. Op een oppervlakte van veertig hectare komen meer dan 800 huizen met een dorps karakter, met gas- en waterleiding en aansluiting op riolering. Het leven van deze nieuwe Brabanders wordt betaald en bepaald door Philips, met eigen winkels, scholen, sportverenigingen (PSV) en ziekenfonds. Onder hen veel vrouwen en meisjes, gewild vanwege fijne vingers en lage lonen van 2 à 3 cent per uur.
1927 is het succesjaar van de Philipsradio. Die radio maakt al snel vast onderdeel uit van de Nederlandse huiskamers. Binnen tien jaar worden er wereldwijd meer dan een miljoen radio’s verkocht. Zo ontwikkelt de regio Eindhoven zich binnen een decennium van een achtergebleven gewest van keuterboeren en thuiswevers tot één van de meest prominente economische trekkers van Nederland. Philips bouwt binnen die periode meer dan 160.000 vierkante meters fabrieken en kantoren. Na de Beurskrach in 1929 moet een groot deel van verworven krachten er weer uit: óók de timmerman die in 1927 nog met een fanfare en een handje van Anton Philips zelf werd binnengehaald als 10.000ste werknemer.
Bron: Noord-Brabant.maps.arcgis